خلاصه‌ای از نقدهای ‘Encanto’: این داستانِ رئالیستی- جادوییِ دیزنی یکی از بهترین کارهای این شرکت در سالهای اخیر است

مناسبت جشن شکرگزاری موهبتی را در اختیار سینماها گذاشته که باید قدردان آن باشند. آخر این هفته شاهد اکران فیلم Encanto خواهیم بود؛ این فیلم پرمخاطب‌ترین فیلم انیمیشن است که در سال جاری فرصت نمایش در سینماهای ایالات متحده را به دست آورده است. Encanto که شصتمین فیلم تولیدشده در استودیوی انیمیشن والت‌دیزنی‌ست ، به مدت یک ماه بر پرده نمایش سینماها خواهد بود و در ۲۴ دسامبر در Disney+ به نمایش درخواهد آمد.

ماجرای فیلم Encanto که در نمونه‌ای جادویی- رئالیستی از کشور کلمبیا رخ می‌دهد، درباره خانواده‌ای به نام خانواده مادریگال است؛ خانواده‌ای که تمام اعضای آن _ به غیر از میرابل، دختر نوجوان باهوش و وظیفه‌شتاس خانواده_ دارای قدرتی جادویی هستند. لازم به ذکر نیست که مأموریتی بر عهده میرابل گذاشته می‌شود که در طی انجام آن توانایی‌ها و قابلیتهای خاص خودش را کشف می‌کند، با این حال این فیلم بیشتر از آنکه مانند داستانهای ماجراجویی معمول دیزنی باشد ، به یک درام خانوادگی شباهت دارد.

کارگردانی این فیلم بر عهده جارد بوش ( Jared Bush)( کارگردان همکار در Zootopia و نویسنده Moana) و بایرون هاوارد (Byron Howard) ( کارگردان Tangled و  Zootopia) بوده است. کاریس کاسترو اسمیت ( Charise Castro Smith) ، نمایشنامه‌نویس و نویسنده کارهای تلویزیونی ، به عنوان نخستین فیلم خود  به عنوان نویسنده و کارگردانِ همکار، آقای بوش را در نوشتن فیلمنامه این کار همراهی کرده است. این فیلم هشت ترانه اصلی هم دارد که توسط  لین- مانوئل میراندای مشهور ( Moana ، Vivo) نوشته شده است.

در کل این فیلم تا به حال نقدهای بسیار مثبتی داشته است و خیلی‌ها از تولید بصری فاخر آن و به ویژه از داستان ظریف و دقیق آن تمجید کرده‌اند. در حال حاضر امتیاز Tomatometer این فیلم در Rotten Tomatoes حدود ۹۲% است.

از نظر Bilge Ebiri از Vulture، این فیلم ” شاید بهترین کار دیزنی  از بعد از ساخت  فیلم ” Frozen” باشد “:

در این فیلم از نمایش نورهای شگفت‌انگیز، راههای پرپیچ‌وخم ، ابرهای چرخان و گلهای رنگارنگی که دسته‌دسته  و ناگهانی شکوفا می‌شوند، استفاده شده تا بر ماجرای تردید نسبت به خود ، انتظارات خانواده و نیاز نهفته و سرکوب‌شده به حفظ ظاهر خود تأکید کند. ممکن است به نظر برسد که این مسائل با یکدیگر هم‌خوانی ندارند، اما در نهایت به شدت تأثیرگذار خواهند بود؛ من در یک‌سوم پایانی فیلم مثل یک کودک دل‌شکسته گریه می‌کردم. با توجه به اینکه امروزه  شاهد انیمیشنهای فراوان بی‌تأثیر و بی‌مفهومی  هستیم که در استودیوهایی ساخته می‌شود که در آنها سازندگان فیلمها دیدگاههای جدی و دقیقی نسبت به استراتژیهای بصری‌شان دارند، وقتی مشخص می‌شود که سازندگان یک فیلم انیمیشن چنین دیدگاهی دارند،  معمولاً نباید به صورت خودکار به وجد بیاییم.

مایا فیلیپس ( Maya Phillips) در نقد مثبت خود در نیویورک‌تایمز از نمایش دوباره فرهنگ کشورهای آمریکای لاتین در این فیلم تمجید می‌کند و می‌افزاید:

اما Encanto با داشتن شخصیتهای جادویی‌اش در برابر تبدیل شدن به نمادی از مهاجرانِ نمونه که جایگاه خود را تنها به خاطر تواناییهای خاص خود به‎دست‌ می‌آورند، مقاومت می‌کند. اعضای خانواده مادریگال حتی زمانی هم که گلهای جادویی خلق نمی‌کنند یا شرایط آب‌و‌هوایی را تغییر نمی‌دهند نیز به این خانواده تعلق دارند. اعضای این خانواده با این شاهکارهای خارق‌العاده و شگفت‌انگیز جادوگری به دلیل پویایی و وابستگی خانوادگیشان به طرز قابل‌باوری دوست‌داشتنی، بامزه و افرادی هم دارای ایراد و اشکال هستند.

عناصر زیادی در این فیلم ” پرطراوت، دوست‌داشتنی و شاداب و سرزنده” اوِن گلیبرمن ( Owen Gleiberman) از Variety را تحت تأثیر قرار داده است:

Encanto با درخشش و جلوه‌های طبیعت‌گرایانه جذاب (گلبرگهای چرخان، رنگهای ملایم و زیبا) که در برخی لحظات خیال‌انگیز به نظر می‌آید، به تصویر کشیده شده است. آهنگهای فیلم که  اثر لین-مانوئل میراندا هستند، از نظر ریتم و ضرب‌آهنگ گیرا و جذاب هستند، به شکل هوشمندانه‌ای با کلمات درهم‌آمیخته‌اند و به شکلی بی‌پروا رمانتیک هستند و ریتم  تند  و سرزنده فیلم را حفظ می‌کنند. و نمای کلی تصویر به قدری دقیق و پیچیده است که باعث می‌شود دورانی که در آن، سطح متوسط  انیمیشنهای بلند شرکت دیزنی چندین رده پایین‌تر از کارهای استودیو پیکسار بودند، به مانند زمانهای خیلی قدیم به نظر برسد.

مونیکا کاستیلو ( Monica Castillo) در  RogerEbert.com  از مجموع چهار ستاره به فیلم Encanto سه ستاره داد. اما از آهنگهای میراندا ایراداتی گرفت:

پس از کارهای خوب میراندا در فیلمهای Heights، Hamilton و Moana ، کارهای ارائه‌شده‌اش در سال ۲۰۲۱ جلوه چندانی ندارند. برای بیان این نقد ، در نهایت فیلم Vivo ( محصول استودیوی انیمیشن Sony Pictures) را تماشا کردم، در این فیلم ، میراندا هم صداپیشگی شخصیت اصلی و هم ترانه‌سرایی کار را بر عهده دارد. آن شعرها ساختار ضعیفی دارند  و در یادها باقی نمی‌مانند. در یکی از آهنگها کلمه ” طبل” را دقیقاً با کلمه ” طبل” هم‌قافیه می‌کند. در Encanto اوضاع قدری بهتر است، در مقایسه با سایر کارها، آهنگهای بهتر بیشتر هستند، اما هنوز هم این حس وجود دارد که این قطعات موزیکال  به نوعی استفاده دوباره از قطعات باقی‌مانده از پروژه‌های دیگر هستند.

یکی از معدود مخالفان این فیلم پیتر برادشاو ( Peter Bradshaw) بود که در گاردین از پنج ستاره موجود تنها دو ستاره به این فیلم داد:

این فیلم شاخص، هر قدر هم که نیات خوبی داشته باشد ، می‌تواند نشان‌دهنده یک بحران در خلاقیت برای دیزنی باشد، : یک محتوای حقارت‌آمیز دیگر از سوی شرکت دیزنی ( شرکت رویایی) _ به نظر می‌رسد که دیزنی با این فیلم گامی دیگر به سقوط به بن‌بست سرگرمی‌های بی‌مزه و تولید‌شده الگوریتمی نزدیک شده است . لحظات خوب و آهنگهای زیبا و شیرینی هم در این کار وجود دارند، اما به نظر می‌رسد که Encanto  با ارائه یک داستان ساختگی که در عین حال  هم خدا  و هم خرما را می‌خواهد ، دقیقاً به دنبال همان کمال بی‌عیب‌ونقصی‌ست که خود فیلم به طور جدی بر علیه آن پند می‌دهد و نصیحت می‌کند.

+