پراکندگی نور یا Light scattering

پراکندگی فتون‌های نور عامل بوجود آورنده‌ی هاله‌ی نور یا Light scattering است. اگر یک چراغ در خلاً کامل مورد فیلمبرداری قرار بگیرد، اشعه نور از سطح منبع نور جدا خواهد شد و مانند شکل 8-18، بدون پراکندگی جوی مستقیماً به سمت دوربین خواهد آمد و این تصور ایجاد خواهد شد که چراغ  دارای لبه‌ای صاف است (مجدداً با لحاظ نکردن عامل درخشندگی لنز). گرچه اگر ذراتی در مدیوم حایل وجود داشته باشد مقداری از نور پراکنده شده و بخشی از نور پراکنده شده به دوربین می رسد. چیزی که اتفاق می افتد این است که اشعه نور از منبع جدا می گردد، مسافتی را می پیماید، به ذرات برخورد کرده، منحرف می شود و به سویی دیگر، یعنی به سمت دوربین حرکت می کند (شکل 8-19). نقطه ای که نور در آن منحرف می شود تبدیل به منبع قابل روئیت اشعه نور می گردد و اینگونه تصور می شود که پس از ساطع شدن از منبع نورمسافتی را پیموده است. اگر این اشعه را در چند میلیون تریلون ضرب کنیم، “هاله” نور پیرامون چراغ در یک اتاق مه آلود بوجود می آید. در مورد یک پرتو نور چراغ‌قوه، نقطه دید از جانب است. اشعه های نور از چراغ‌قوه جدا می شوند تا اینکه برخی از آنها به ذره ای برخورد نموده و در تمامی جهات پراکنده می شوند. همانطور که در شکل 8-20 نشان داده شده است، بخش کوچکی از نور پراکنده شده به سمت دوربین منحرف می شود.

اگر ذراتی که نور را به سمت دوربین منحرف می‌کنند وجود نداشته باشند، پرتو نور چراغ‌قوه مشاهده نخواهد شد. از آنجایی که به طور معمول میزان اشعه هایی که به طور مستقیم به سمت دوربین حرکت می کنند نسبت به اشعه هایی که منحرف می شوند بیشتر است، هاله پیرامونی به روشنایی منبع نور نیست. اما این تنها مسئله میزان است. اگر میزان ذرات به حدی افزایش یابد (به طور مثال دودی غلیظ و متراکم)، میزان اشعه های منحرف شده از میزان اشعه هایی که به طور مستقیم به دوربین می رسند بیشتر خواهد بود. در موارد غلظت مفرط، خود منبع نور به دلیل مه بوجود آمده ناپدید می شود و در نتیجه نوری کدر و تیره بوجود می آید.

تا زمانی که منبع نور و دوربین شما در خلاً فضا و مکان واقعی قرار نگیرند، ذراتی در هوا وجود خواهند داشت که نور را در فاصله بین منبع نور و دوربین پراکنده می کنند. باز هم این تنها مسئله میزان است. اگر هوا کاملاً پاک بوده و منبع نور تنها چند فوت از دوربین دور باشد، ممکن است پراکندگی محسوسی مشاهده نشود، اما همیشه مقداری پراکندگی وجود خواهد داشت. از آنجایی که نور “محدود” به مجاورت منبع نور است، اگر منبع نور در موقعیت پشت بازیگر باشد، وی مسیر نور را سد خواهد کرد. این مسئله برعکس وضعیتی است که در درخشندگی  بوجود می آید، درمورد درخشندگی باید گفت که صرف نظر از موقعیت بازیگر نسبت به منبع نور،  درخشندگی از پس وی قابل روئیت خواهد بود.

رایج ترین ذرات پراکنده ساز بخار آب، مه دود و ذرات غبار موجود در جو هستند، و می توانند غبار جوی مشابهی را بوجود بیاورند. در فیلم برداری داخلی، رایج ترین ذره پراکنده ساز دود است. ذرات پراکنده ساز می توانند رنگ خود را به منبع نور نیز ضمیمه کنند، زیرا آنها می توانند مانند سطحی منعکس کننده، به شکلی انتخابی برخی رنگ های نور را جذب کرده و برخی دیگر را منعکس کنند. در واقع، آسمان آبی است زیرا جو نور آبی را موثرتر از هر طول موج دیگری پراکنده می کند. در نتیجه، نور سبز و قرمز کمتری در آسمان مشخص است و آسمان آبی به نظر می آید.

اگر پراکندگی جوی وجود نداشت، نور خورشید مستقیم وارد جو می شد و مجدداً از آن خارج می گردید و روزهای ما به شب های پرستاره مبدل می شدند.